همه چیز در مورد پروتز پارسیل را باید بدانید اگر به دنبال راهی مطمئن و کاربردی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته خود هستید. این روزها استفاده از پروتزهای پارسیل به دلیل مزایای متعدد و ظاهر طبیعی، بیش از پیش رایج شده است.
پروتز پارسیل نوعی دندان مصنوعی متحرک است که می‌تواند جای خالی چند دندان را در فک بالا یا پایین پر کند، به شرطی که تعدادی دندان سالم در دهان باقی مانده باشد. این پروتزها علاوه بر بازگرداندن زیبایی لبخند، به بهبود گفتار و عمل جویدن کمک می‌کنند.
از طرفی باعث می‌شوند دندان‌های باقیمانده در موقعیت اصلی خود حفظ شوند و به سمت فضاهای خالی کج نشوند. درواقع پروتز پارسیل فقط یک وسیله زیبایی نیست، بلکه در حفظ سلامت دهان و دندان نیز نقش دارد. در ادامه این مطلب، کلینیک لبخند به طور کامل به معرفی این پروتز و نکات مهم پیرامون آن می‌پردازد.
آشنایی با ویژگی‌ها و شرایط استفاده از پروتز پارسیل
پروتزهای پارسیل معمولاً برای استفاده مداوم در طول شبانه‌روز توصیه نمی‌شوند و بهتر است در زمان خواب از دهان خارج شوند. بیشتر دندان‌پزشکان پیشنهاد می‌کنند این پروتزها پیش از خواب برداشته شده و به‌درستی شسته شوند. این کار نه تنها به تمیز ماندن خود پروتز کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود دندان‌های طبیعی کناری نیز به خوبی مسواک زده شده و احتمال پوسیدگی در آن‌ها کاهش یابد.
با وجود مزایایی که این نوع پروتز دارد، برخی افراد به دلیل متحرک بودن آن، نگرانی‌هایی درباره راحتی، ظاهر طبیعی و هزینه آن دارند. طبق برخی آمار، نزدیک به ۴۰ درصد از افرادی که از پروتز پارسیل استفاده می‌کنند، در کمتر از ۵ سال آن را کنار می‌گذارند.
انواع پروتز پارسیل دندان و ویژگی‌های هرکدام
پروتزهای پارسیل را می‌توان بر اساس جنس مواد سازنده و نحوه اتصال آن‌ها به دندان‌های طبیعی دسته‌بندی کرد. همان‌طور که می‌دانید، این نوع پروتز بیشتر در گروه دندان‌های متحرک یا موقت قرار می‌گیرد؛ یعنی در مقایسه با روش‌های دائمی مثل ایمپلنت، بیمار می‌تواند آن را در مواقع لازم از دهان خارج کند.
البته در برخی موارد، پروتز پارسیل به گونه‌ای طراحی می‌شود که قابلیت استفاده بلندمدت و حتی مشابه یک پروتز دائم را هم داشته باشد. در این حالت، پروتز ثابت به دندان‌های کناری متصل می‌شود و نیازی به خارج کردن آن برای تمیز کردن وجود ندارد. در مقابل، پروتزهای متحرک برای افرادی مناسب‌ترند که ترجیح می‌دهند هنگام خواب یا در مواقع خاص، پروتز را از دهان خود خارج کنند.
از نظر جنس، پروتزهای پارسیل به سه دسته تقسیم می‌شوند:
۱. پروتز پارسیل اکریلی-فلزی
این مدل از ترکیب یک قاب فلزی به عنوان چهارچوب اصلی و لایه‌ای از جنس اکریلیک به رنگ لثه ساخته می‌شود. قاب فلزی، استحکام و پایداری بالایی به پروتز می‌دهد و برای استفاده طولانی‌مدت بسیار مناسب است. در عین حال، لایه اکریلیکی که بخش رویی را می‌پوشاند، ظاهری طبیعی و هماهنگ با دهان ایجاد می‌کند. اتصال این نوع پروتز از طریق گیره‌های فلزی به دندان‌های طبیعی انجام می‌شود.
2. پروتز پارسیل تمام آکریل
یکی از مدل‌های پرکاربرد در میان دندان مصنوعی‌های متحرک، پروتز پارسیل تمام آکریل است. در این نوع پروتز، پایه‌ای کاملاً از جنس آکریلیک ساخته می‌شود و دندان‌های مصنوعی بر روی این پایه قرار می‌گیرند. سپس کل مجموعه در دهان و روی فک بیمار قرار می‌گیرد.
این مدل در مقایسه با پروتزهای فلزی، قیمت مناسب‌تری دارد و به عنوان یک گزینه اقتصادی شناخته می‌شود. البته باید در نظر داشت که دوام و استحکام آن به اندازه نوع فلزی نیست و بیشتر برای استفاده کوتاه‌مدت و موقت پیشنهاد می‌شود.
پروتزهای تمام آکریلی به دلیل وزن سبک، راحتی در استفاده و ظاهر طبیعی، محبوبیت بالایی دارند. از دیگر مزایای آن، قابلیت تعمیر آسان و سریع در صورت شکستگی یا آسیب‌دیدگی است. همین ویژگی‌ها باعث شده این مدل، انتخاب بسیاری از افرادی باشد که به دنبال راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه و درعین‌حال کاربردی هستند.
3. پروتز پارسیل اکریلی – سیمی (acrylic and wire)
یکی دیگر از انواع پروتزهای پارسیل، مدل آکریلی سیم‌دار است که پایه آن از جنس آکریلیک ساخته شده و در بخش زیرین، سیمی فلزی تعبیه شده که از طریق همان سیم به دندان‌های باقیمانده متصل می‌شود.
این نوع پروتز به دلیل ساختار ساده‌تر و قیمت پایین‌تر، در مقایسه با مدل‌های فلزی یا تمام آکریلی، گزینه‌ای اقتصادی محسوب می‌شود. البته باید توجه داشت که میزان مقاومت و دوام آن کمتر است و بیشتر برای استفاده موقت کاربرد دارد.
از آنجا که ساخت این مدل پروتز سریع و آسان است، معمولاً به‌عنوان راهکاری موقتی استفاده می‌شود. یعنی تا زمانی که پروتز اصلی و دائمی (از نوع فلزی یا آکریلی) آماده شود، این نوع پروتز در دهان بیمار قرار می‌گیرد و عملکرد اولیه را تأمین می‌کند.
مزایای استفاده از پروتز پارسیل و تأثیر آن بر سلامت دهان و چهره
هرچند هیچ‌چیزی نمی‌تواند به‌طور کامل جایگزین دندان‌های طبیعی شود، اما پروتزهای پارسیل می‌توانند در جبران بخشی از کارکرد و زیبایی دندان‌های از دست رفته نقش مؤثری داشته باشند. این پروتزها برای افرادی که چند دندان خود را از دست داده‌اند، مزایای متعددی به همراه دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
- بهبود توانایی جویدن:
با پر شدن فضاهای خالی در دهان، فرد می‌تواند غذاهای مختلف را راحت‌تر و بدون دردسر بجود و از وعده‌های غذایی خود لذت ببرد.
- تسهیل در تکلم:
نبود برخی دندان‌ها می‌تواند در تلفظ حروف و ادای درست برخی کلمات اختلال ایجاد کند. پروتز پارسیل به بازگشت گفتار طبیعی کمک می‌کند.
- حفظ فرم فک و عضلات صورت:
در صورت خالی ماندن جای دندان‌ها، به مرور زمان فرم صورت و استخوان فک دستخوش تغییرات می‌شود. این پروتزها از افتادگی عضلات و تغییر شکل ناحیه دهان و فک جلوگیری می‌کنند.
- بازگرداندن زیبایی لبخند و افزایش اعتمادبه‌نفس:
پر شدن فاصله‌های خالی میان دندان‌ها به زیبایی لبخند کمک می‌کند و تأثیر مثبتی بر اعتمادبه‌نفس فرد در ارتباطات اجتماعی می‌گذارد.
در واقع پروتز پارسیل علاوه‌بر ظاهر، کیفیت زندگی روزمره را هم بهبود می‌دهد و گزینه‌ای مناسب برای حفظ سلامت دهان و چهره به‌شمار می‌آید.
مراحل آماده‌سازی و نصب پروتز پارسیل
فرآیند ساخت و قرار دادن دندان مصنوعی پارسیل طی چند مرحله مشخص و استاندارد انجام می‌شود. پس از مراجعه بیمار به دندانپزشک و انتخاب نوع مناسب پروتز، معمولاً حدود ۲ تا ۴ هفته زمان لازم است تا دندان‌های تکه‌ای آماده شده و در دهان قرار بگیرند.
-
بررسی اولیه و انتخاب نوع مناسب
در این مرحله، وضعیت سلامت دهان و دندان‌ها توسط دندانپزشک ارزیابی می‌شود و با در نظر گرفتن شرایط فک، تعداد دندان‌های باقیمانده و شرایط اقتصادی و سلیقه بیمار، نوع و جنس مناسب پروتز پارسیل تعیین می‌گردد.
-
قالب‌گیری از دهان
برای ساخت پروتز مطابق با فرم دقیق دهان بیمار، از فک او قالب گرفته می‌شود. این قالب‌گیری در مطب انجام شده و نمونه تهیه‌شده برای ساخت دندان مصنوعی به لابراتوار ارسال می‌شود.
-
ساخت اولیه و تست آزمایشی
در لابراتوار، چهارچوب اصلی پروتز طبق قالب ساخته شده و به مطب ارسال می‌شود. دندانپزشک آن را در دهان بیمار قرار می‌دهد و در صورت تایید اندازه و فرم، آن را برای تکمیل نهایی به لابراتوار بازمی‌گرداند.
-
نصب و تنظیم نهایی
پس از آماده‌شدن دندان مصنوعی، در جلسه آخر، پروتز در دهان بیمار قرار می‌گیرد. در این مرحله، دندانپزشک تنظیمات لازم را انجام می‌دهد تا اطمینان حاصل کند که پروتز به‌درستی در جای خود قرار گرفته و باعث ناراحتی یا آسیب به لثه نمی‌شود.
چطور بهترین نوع پروتز پارسیل را برای خود انتخاب کنیم؟
انتخاب یک دندان مصنوعی پارسیل مناسب نیازمند بررسی دقیق شرایط دهان و فک هر فرد است. این کار معمولاً توسط دندانپزشک عمومی یا متخصص پروتز که در ساخت و نصب انواع پروتز دندان مهارت دارد، انجام می‌شود. در این فرایند، دندانپزشک با در نظر گرفتن چندین عامل مهم، مناسب‌ترین گزینه را پیشنهاد می‌دهد.
مواردی که در انتخاب پروتز پارسیل باید در نظر گرفته شود عبارتند از:
ساختار دهان و فک: میزان استحکام لثه‌ها، فرم سقف دهان، فاصله فک بالا و پایین و وضعیت کلی دهان از عوامل مؤثر در انتخاب پروتز است.
تعداد و آرایش دندان‌های باقیمانده: دندانپزشک بررسی می‌کند چه تعداد دندان طبیعی در دهان باقی مانده و نحوه قرارگیری آن‌ها چگونه است.
ترجیحات ظاهری بیمار: برخی افراد به دنبال لبخندی طبیعی‌تر هستند و برخی دیگر کمتر به دیده‌شدن گیره‌های فلزی اهمیت می‌دهند.
احتمال وجود حساسیت: اگر فرد به فلزات یا مواد اکریلیکی حساسیت داشته باشد، نوع پروتز پیشنهادی متفاوت خواهد بود.
هزینه: قیمت نهایی پروتز نیز در انتخاب نوع و جنس آن نقش تعیین‌کننده دارد.
با بررسی این نکات و مشورت با دندانپزشک، می‌توانید مناسب‌ترین پروتز را بر اساس شرایط دهان و سلیقه خود تهیه کنید.
هزینه پروتز پارسیل
هزینه پروتز پارسیل به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آن‌ها شامل جنس مواد استفاده‌شده برای ساخت پروتز، تعداد دندان‌های از دست‌رفته و نیاز به تعویض آن‌ها، محل قرارگیری پروتز در دهان و روش ساخت آن است. به عنوان مثال، پروتزهایی که با مواد باکیفیت‌تر و پیشرفته‌تری ساخته می‌شوند، معمولاً هزینه بیشتری دارند. همچنین، پروتزهای طراحی‌شده برای بخش‌های خاص دهان یا برای جایگزینی تعداد بیشتری از دندان‌ها، گران‌تر از پروتزهایی هستند که برای چند دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای داشتن برآورد دقیق‌تری از هزینه، مشاوره با دندانپزشک و بررسی نیازهای فردی ضروری است.
سخن پایانی
انتخاب پروتز پارسیل مناسب می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی و اعتماد به‌نفس شما داشته باشد. با توجه به نیازها و ترجیحات فردی، پروتزهای پارسیل می‌توانند راه‌حلی مؤثر برای بازگرداندن عملکرد طبیعی دندان‌ها و زیبایی لبخند شما باشند. کلینیک لبخند با استفاده از به‌روزترین تکنولوژی‌ها و تجهیزات دندانپزشکی، بهترین خدمات در زمینه ساخت و نصب پروتزهای پارسیل را با کیفیتی عالی و قیمتی مناسب به شما ارائه می‌دهد. برای مشاوره و تعیین نوع مناسب پروتز پارسیل، با تیم متخصص ما در ارتباط باشید.
