یکی از دغدغههای اصلی والدین هنگام مراجعه به دندانپزشک اطفال، میزان درد احتمالی کودک حین عصبکشی یا بعد از آن است.
متأسفانه، حتی در دورافتادهترین مناطق کشور، والدین ممکن است از زمان و نوع واکسیناسیون فرزندانشان مطلع باشند، اما اطلاعات کافی درباره رعایت بهداشت دهان و دندان کودکان ندارند. بسیاری از والدین زمانی متوجه اهمیت این موضوع میشوند که کودکشان دچار پوسیدگیهای وسیع و عمیق دندانی شده است.
همانطور که در مباحث پیشین درباره پیشگیری از پوسیدگی دندان اشاره شد، درد دندان کودک نشانهی نفوذ میکروارگانیسمهای پوسیدگیزا به عاج دندان است. در برخی موارد، پوسیدگی حتی به عصب دندان میرسد و در صورت درگیر شدن عصب یا ایجاد عفونت، دندانپزشک اطفال ممکن است انجام پالپوتومی یا در موارد پیشرفتهتر پالپکتومی را توصیه کند تا عوارض ناشی از پوسیدگی و عفونت برطرف شود.
در کلینیک لبخند با بهرهگیری از روشهای تخصصی و محیطی آرام و دوستانه، مراقبت از دندانهای کودکان با حداقل درد و اضطراب انجام میشود و والدین میتوانند با اطمینان، سلامت دهان و دندان فرزندشان را به متخصصان ما بسپارند.
درد دندان کودکان بعد از عصبکشی
برای انجام عصبکشی دندان، روشهای مختلفی برای بیحس کردن عصب دندان وجود دارد. دندانپزشک اطفال با انتخاب بهترین شیوه، تلاش میکند تا کودک در حین انجام درمان کمترین درد و اضطراب را تجربه کند.
اصولاً با اعمال بیحسی مناسب، کودک در طول عصبکشی و حتی پس از آن، احساس درد نخواهد کرد. با این حال، در صورتی که پالپ دندان (قسمت داخلی دندان) به دلیل درگیری طولانی با عوامل پوسیدگیزا، دچار التهاب شدید یا عفونت شده باشد، ممکن است درد بعد از درمان احساس شود.
در چنین شرایطی، دندانپزشک اطفال پس از بررسیهای لازم، ممکن است پالپوتومی را به پالپکتومی تغییر دهد. در روش پالپکتومی، عصب ریشه دندان به طور کامل خارج میشود. همچنین در صورت نیاز، دندانپزشک داروهای مسکن یا آنتیبیوتیک برای کنترل درد و جلوگیری از عفونت تجویز میکند.
مراحل عصبکشی دندان کودکان
بسیاری از والدین تصور میکنند که عصبکشی دندان شیری کودکان مشابه عصبکشی دندانهای دائمی بزرگسالان است و به همین دلیل، انجام آن را برای کودکشان فراتر از تحمل میدانند.
در پاسخ به این نگرانی باید گفت که عصبکشی دندان کودکان کاملاً متفاوت است و پیچیدگیهای موجود در درمان دندانهای بزرگسالان را ندارد. این موضوع باعث میشود درمان با کمترین درد و استرس برای کودک انجام شود و والدین نیز با آرامش بیشتری روند درمان را دنبال کنند.
روشهای عصبکشی دندان کودکان
عصبکشی دندان شیری کودکان بسته به وضعیت دندان به دو روش انجام میشود:
-
خارج کردن عصب تاج دندان
این روش برای دندانهایی انجام میشود که هنوز عفونی نشدهاند. معمولاً این درمان در یک جلسه انجام میشود و پس از آن، دندان با ترمیم یا روکش مخصوص دندان شیری محافظت میشود.
-
خارج کردن عصب ریشه دندان
این روش برای دندانهایی است که عفونی یا ملتهب شدهاند. در برخی موارد که دندان دچار آبسه یا عفونت شدید باشد، درمان ممکن است در دو جلسه انجام شود.
بیحسی و کنترل درد در عصبکشی دندان کودکان
قبل از شروع درمان، دندانپزشک متخصص کودکان، دندان را بیحس میکند، بنابراین عصبکشی دندان شیری همراه با درد نیست. بیحسی به گونهای انجام میشود که بیشتر کودکان آن را به راحتی تحمل میکنند.
در مواردی که کودک به دلیل سن کم، اضطراب یا سایر عوامل قادر به تحمل درمان نباشد، میتوان از روشهای آرامبخشی یا بیهوشی استفاده کرد تا درمان به بهترین شکل ممکن انجام شود.
درمانهای عصبکشی دندان شیری توسط دندانپزشک متخصص کودکان به صورت حرفهای و با تکنیکهای پیشرفته بیحسی انجام میشود. بنابراین برخلاف تصور بسیاری از والدین، کودک در طول درمان دردی احساس نخواهد کرد و سلامت دندانها به بهترین شکل حفظ میشود.
علت درد دندان پس از عصبکشی
درد دندان بعد از عصبکشی میتواند دلایل مختلفی داشته باشد:
- التهاب بافتهای اطراف ریشه: تحریک بافتها حین درمان میتواند باعث ایجاد التهاب موقت شود.
- التهاب باقیمانده بعد از عفونت شدید: در صورتی که دندان قبل از درمان دچار عفونت شدید بوده باشد، ممکن است پس از عصبکشی التهاب کمی باقی بماند.
- پرکردن یا روکش نامناسب: استفاده از مواد پرکردگی یا روکش غیر استاندارد میتواند فشار روی دندان ایجاد کند و باعث درد شود.
- ترکهای ریز یا درمان ناقص: ترکهای کوچک در دندان یا انجام ناقص درمان نیز ممکن است عامل درد پایدار باشند.
در هر صورت، اگر درد دندان شدید یا طولانی شد، مراجعه مجدد به دندانپزشک متخصص کودکان ضروری است تا علت دقیق بررسی و درمان مناسب انجام شود.
مدت زمان طبیعی درد دندان پس از عصبکشی
درد دندان کودک بعد از عصبکشی معمولاً بین چند ساعت تا چند روز ادامه دارد و در بیشتر موارد، در طول ۳ تا ۷ روز به تدریج کاهش مییابد.
با این حال، اگر درد شدید باشد یا بیش از یک هفته طول بکشد، این میتواند نشانه التهاب یا عفونت باقیمانده باشد و نیاز به بررسی مجدد توسط دندانپزشک متخصص کودکان دارد.
رعایت نکات پس از درمان و استفاده از مسکنهای تجویز شده توسط دندانپزشک نقش مهمی در کاهش درد و بهبود سریعتر کودک ایفا میکند.
چگونه درد دندان کودک پس از عصبکشی را کاهش دهیم؟
پس از عصبکشی دندان شیری، در اغلب موارد درد کودک کم و قابل تحمل است. با این حال، در برخی موارد ممکن است کودک درد شدیدتر یا عوارضی مانند تب، تورم، عفونت یا چرک در ناحیه درمان را تجربه کند. علاوه بر مصرف داروهای مسکن، روشهای دیگری نیز وجود دارد که میتواند درد و التهاب را کاهش دهد:
-
مصرف داروهای مسکن
دندانپزشک متخصص کودکان معمولاً داروهایی مانند ایبوپروفن را برای کاهش درد و التهاب تجویز میکند. استفاده از داروها تنها طبق تجویز پزشک انجام شود و پیش از مصرف هر نوع دارویی، حتماً با دندانپزشک مشورت کنید.
-
استفاده از کمپرس یخ
قرار دادن کمپرس یخ روی ناحیه دردناک میتواند در کاهش التهاب و تسکین درد موثر باشد. کمپرس را برای چند دقیقه استفاده کنید و مراقب باشید که یخ مستقیماً با پوست تماس طولانی نداشته باشد.
-
استراحت کافی
استراحت مناسب و اجتناب از فعالیت بدنی شدید به کاهش درد و التهاب کمک کرده و روند بهبودی را تسریع میکند.
-
مصرف غذای نرم و سرد
غذاهای نرم و سرد مانند ماست، سوپ، پوره سیبزمینی، شیر برنج، موز و کیک نرم به کاهش درد و التهاب کمک میکنند. توجه داشته باشید که تا زمانی که اثر بیحسی دندان کاملاً از بین نرفته است، از خوردن غذا اجتناب کنید تا به دندان فشار وارد نشود و از ترک یا شکستگی جلوگیری شود.
-
استفاده از دهانشویه مناسب
دهانشویههای حاوی آلوئهورا یا ترکیبات ضد التهاب ملایم میتوانند در کاهش درد و التهاب پس از عصبکشی موثر باشند.
-
مشاوره با دندانپزشک
در صورت ادامه درد یا بروز هر گونه علامت غیرطبیعی، حتماً با دندانپزشک معالج کودک مشورت کنید. پزشک با بررسی دقیق علائم و شرح حال کودک، روش درمانی مناسب و داروهای لازم را تجویز خواهد کرد.
در نهایت
به طور معمول، درد دندان کودک پس از عصبکشی موقتی است و با رعایت توصیههای دندانپزشک به تدریج کاهش مییابد. این درد معمولاً ناشی از التهاب بافتهای اطراف دندان و واکنش طبیعی بدن به درمان است.
رعایت نکات زیر میتواند در کاهش ناراحتی کودک بسیار مؤثر باشد:
- مصرف داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- پرهیز از غذاهای سفت یا جویدنی سخت
در صورتی که درد تداوم داشته یا علائم غیرطبیعی مانند تورم، تب یا عفونت مشاهده شود، حتماً به کلینیک لبخند در کرج مراجعه کنید تا دندانپزشکان متخصص کودکان بررسی لازم را انجام داده و از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری کنند.
