پوسیدگی دندان معمولاً با نشانه‌هایی مانند درد مداوم، حساسیت به غذاها و نوشیدنی‌های سرد، گرم یا شیرین و بوی بد دهان همراه است. علاوه بر این، ممکن است لکه‌های سفید یا تیره روی دندان‌ها ظاهر شده و در مراحل پیشرفته، حفره‌هایی در دندان‌ها ایجاد شود. اگر این مشکل درمان نشود، علائم می‌توانند شدیدتر شده و به عوارض جدی‌تری منجر شوند.
شناخت علائم پوسیدگی دندان به شما کمک می‌کند تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنید. شدت و مرحله پوسیدگی می‌تواند علائم متفاوتی ایجاد کند، اما تشخیص این نشانه‌ها، به‌ویژه در مراحل اولیه، اهمیت زیادی دارد تا بتوان جلوی پیشرفت آن را گرفت. در ادامه با علائم رایج پوسیدگی دندان آشنا می‌شویم. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به کلینیک دندانپزشکی لبخند مراجعه کنید.
علائم پوسیدگی دندان چیست؟
علائم پوسیدگی دندان بسته به تعداد دندان‌های آسیب‌دیده و محل قرارگیری حفره‌ها یا پوسیدگی‌ها متفاوت است. در مراحل اولیه، وقتی پوسیدگی تازه شروع شده و حفره‌های ریز در دندان‌ها ایجاد کرده است، ممکن است هیچ علامتی مشاهده نشود. پوسیدگی می‌تواند روی تاج یا ریشه دندان‌ها شکل بگیرد و تا زمانی که به عاج یا پالپ دندان نرسد، معمولاً احساس نمی‌شود. با پیشرفت پوسیدگی، علائم به تدریج شدت می‌یابند و شامل درد، حساسیت و تغییر رنگ دندان‌ها می‌شوند.
۱. حساسیت دندان
یکی از اولین نشانه‌های پوسیدگی، حساس شدن دندان‌هاست. اگر بعد از خوردن غذای سرد یا گرم حساسیت دارید، ممکن است نشانه‌ای از پوسیدگی باشد. با از بین رفتن تدریجی مینای دندان، عاج دندان که لایه سخت زیر مینا است، در معرض تحریک قرار می‌گیرد. عاج دارای لوله‌های کوچک میکروسکوپی است و کمبود محافظت مینایی باعث تحریک سلول‌ها و عصب‌های داخل دندان می‌شود. این حساسیت ممکن است نسبت به شیرینی‌ها یا نوشیدنی‌های اسیدی نیز ایجاد شود.
۲. تغییر رنگ دندان
تغییر رنگ دندان یا ایجاد لکه سفید، قهوه‌ای یا سیاه می‌تواند یکی دیگر از علائم پوسیدگی باشد. هرچند لکه‌ها گاهی به دلایل دیگری هم ایجاد می‌شوند، اما در صورت مشاهده تغییر رنگ یا زرد شدن دندان‌ها، بهتر است برای معاینه به کلینیک دندانپزشکی لبخند مراجعه کنید. این تغییر رنگ، به ویژه در مراحل اولیه، می‌تواند نشانه شروع پوسیدگی باشد و در صورت عدم درمان، به حفره‌های عمیق منجر شود.
۳. حفره یا سوراخ قابل مشاهده در دندان
با پیشرفت پوسیدگی، ممکن است حفره‌ها یا سوراخ‌های قابل مشاهده روی دندان ایجاد شود. در این شرایط، سوراخ کوچک روی سطح دندان قابل مشاهده یا حتی قابل حس با زبان است.
۴. بوی بد دهان
پوسیدگی دندان و حفره‌های ایجادشده می‌توانند باعث بوی بد دهان یا طعم ناخوشایند در دهان شوند. این مشکل به دلیل تجمع باکتری‌ها در نواحی آلوده ایجاد می‌شود. استمرار بوی بد دهان یا طعم نامطبوع می‌تواند یکی از علائم پوسیدگی باشد و نیاز به بررسی دارد.
۵. تورم یا التهاب لثه
پوسیدگی دندان می‌تواند زمینه‌ساز انواع بیماری‌های لثه شود. تورم و التهاب لثه، گاهی همراه با درد، از نشانه‌های شایع است و ناشی از چرک جمع‌شده در انتهای دندان‌ها یا لثه‌هاست.
۶. خونریزی لثه
یکی دیگر از نشانه‌های مربوط به پوسیدگی دندان، خونریزی مکرر لثه‌هاست. پوسیدگی باعث حساس شدن و ضعیف شدن لثه‌ها می‌شود و خونریزی مداوم را به همراه دارد.
۷. شکستن یا ترک خوردن دندان
پوسیدگی ساختار دندان‌ها را ضعیف کرده و احتمال ترک‌خوردگی یا شکستگی آنها را افزایش می‌دهد. این مشکل بیشتر زمانی رخ می‌دهد که پوسیدگی به ریشه دندان‌ها رسیده باشد.
۸. گیر کردن مواد غذایی در دندان
حفره‌های ایجاد شده توسط پوسیدگی می‌توانند باعث گیر کردن مداوم ذرات غذا بین دندان‌ها شوند. این وضعیت علاوه بر درد و التهاب، می‌تواند به بوی بد دهان و عفونت منجر شود.
تمام این علائم نشان می‌دهد که در صورت مشاهده هر یک از آنها، لازم است هرچه سریع‌تر برای بررسی و درمان به کلینیک دندانپزشکی لبخند مراجعه کنید.
هر آنچه درباره پیشگیری از پوسیدگی دندان باید بدانید.
علائم پوسیدگی دندان عقل
دندان عقل به دلیل موقعیت خاص خود در دهان، بیشتر از سایر دندان‌ها در معرض پوسیدگی قرار دارد. در مراحل ابتدایی، ممکن است پوسیدگی دندان عقل بدون علامت باشد، اما با پیشرفت آن، نشانه‌های مشخصی ظاهر می‌شود. علائم رایج پوسیدگی دندان عقل شامل موارد زیر است:
- درد شدید و مداوم که ممکن است به فک یا گوش نیز سرایت کند.
- تغییر رنگ دندان عقل و ایجاد لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای روی سطح آن.
- بوی بد دهان ناشی از تجمع باکتری‌ها در نواحی پوسیده.
- التهاب و قرمزی لثه در اطراف دندان عقل آسیب‌دیده.
علائم پوسیدگی دندان جلو
علائم پوسیدگی دندان‌های جلو بسته به شدت پوسیدگی متفاوت است. به‌طور کلی، دندان‌های جلو در صورت پوسیدگی ممکن است نشانه‌های زیر را نشان دهند:
- خطوط سفید یا شیری‌رنگ روی سطح دندان، که نشانه شروع پوسیدگی است.
- لکه‌های تیره روی دندان‌ها.
- ترک‌های ریز و سطحی روی دندان‌های آسیب‌دیده.
- حفره یا سوراخ قابل مشاهده روی دندان.
- دندان‌درد، به‌ویژه هنگام خوردن غذاهای سرد، گرم یا شیرین.
- التهاب و قرمزی لثه‌ها در اطراف دندان پوسیده.
- آبسه لثه‌ها در مراحل پیشرفته پوسیدگی.
علائم پوسیدگی ریشه دندان
وقتی پوسیدگی دندان به مرحله پیشرفته برسد، ممکن است به ریشه دندان‌ها نیز سرایت کند و باعث درد و ناراحتی شدیدتری شود. در این شرایط، علائم معمولاً شدیدتر هستند و نیاز به درمان فوری دارند.
مهم‌ترین نشانه‌های پوسیدگی ریشه دندان عبارت‌اند از:
- دندان‌درد شدید و مداوم که حتی در حالت استراحت نیز احساس می‌شود.
- تغییر رنگ دندان‌ها و ایجاد لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای روی سطح آنها.
- افزایش حساسیت دندان‌ها نسبت به غذاها و نوشیدنی‌های سرد یا گرم.
- شکستگی یا از دست رفتن دندان‌ها به دلیل تضعیف ساختار آنها.
- تورم و التهاب لثه‌ها در اطراف دندان آسیب‌دیده.
- خونریزی لثه‌ها به‌ویژه هنگام مسواک زدن یا خوردن غذا.
علائم پوسیدگی دندان روکش شده
گاهی اوقات دندان‌هایی که روکش شده‌اند نیز ممکن است دچار پوسیدگی شوند و تشخیص این نوع پوسیدگی برای افراد معمولاً دشوار است. علائم پوسیدگی دندان‌های روکش شده شامل موارد زیر است:
- تورم، التهاب یا خونریزی لثه‌ها در اطراف دندان‌های روکش شده.
- درد شدید دندان، به‌ویژه هنگام خوردن غذا.
- عفونت دندان‌ها که معمولاً با مشاهده چرک اطراف دندان مشخص می‌شود.
- شل شدن یا افتادن روکش‌ها به دلیل آسیب زیرین دندان.
- گیر کردن غذا در فضای بین روکش‌ها.
علائم پوسیدگی دندان در ارتودنسی
پوسیدگی دندان در دوران ارتودنسی یکی از مشکلات شایع در بین افرادی است که از بریس‌ها استفاده می‌کنند. وجود براکت‌ها و سیم‌ها می‌تواند باعث تجمع پلاک و ذرات غذا در اطراف دندان‌ها شود و تمیز کردن آنها را دشوار کند. این شرایط احتمال پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد و در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، ممکن است مشکلاتی مانند عفونت لثه یا تغییر رنگ دندان‌ها ایجاد شود.
آگاهی از علائم اولیه پوسیدگی می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کرده و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کند. همچنین، پوسیدگی دندان در دوران ارتودنسی می‌تواند روند درمان را به تعویق بیندازد و مدت زمان دوره درمان را طولانی‌تر کند.
علائم پوسیدگی دندان کودکان
یکی از شایع‌ترین علائم پوسیدگی دندان در کودکان شامل ایجاد لکه‌های سفید یا قهوه‌ای روی دندان‌ها، حساسیت به غذاهای سرد و شیرین و شکایت از درد هنگام جویدن است.
به دلیل رعایت نکردن کامل بهداشت دهان و دندان، کودکان بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند. برای تشخیص زودهنگام، لازم است والدین با نشانه‌های پوسیدگی دندان کودکان آشنا باشند. رایج‌ترین علائم عبارت‌اند از:
- یک نوار سفید مات روی سطح دندان نزدیک به خط لثه، که اولین نشانه پوسیدگی است.
- ظاهر شدن حفره‌ای اولیه روی دندان با رنگ قهوه‌ای روشن.
- تیره‌تر شدن رنگ حفره با پیشرفت پوسیدگی.
- درد در اطراف دندان پوسیده.
- حساسیت به برخی غذاها مانند شیرینی‌ها.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
پوسیدگی دندان می‌تواند عوارض زیادی برای سلامت دهان و دندان ایجاد کند. به همین دلیل، شناخت علائم پوسیدگی دندان و مراجعه سریع به دندانپزشک در صورت مشاهده آنها اهمیت زیادی دارد. انجام چکاپ‌های منظم و رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند تا حد زیادی از بروز پوسیدگی جلوگیری کند.
در صورت مشاهده هر یک از علائم پوسیدگی دندان، مراجعه به کلینیک دندانپزشکی لبخند برای معاینه و درمان به موقع، بهترین راهکار است تا از گسترش پوسیدگی و آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود.
